مراکس یعنی فرایند ترسیع اکسیداسون مرکاپتان ها به دی سولفید هاد
( اکسیداسیون کاتالیزوری)
کاتالیست مراکس ( MERAX )
کاتالیست مورد استفاده درفرایند تصفیه مرکاپتان هایی که با همین نام شناخته میشود، کاتالیست مراکس نامیده میشود.فرایند مراکس فرایند تصفیه مرکاپتان در نفت و گاز و میعانات گازی و به طور کلی هیدروکربن ها می باشد.
مرکاپتان چیست ؟
مرکاپتان ها ترکیبات گوگردی متصل به حلقه های هیدروکربنی هستند . این ترکیبات که بر اساس فرمول شیمیایی آنها به RHS نیز شناخته میشوند دارای بو نامطلوب بدی هستند.ترکیبات مرکاپتان های سمی خورنده و برای محیط زیست زیان بار هستند. انواع مرکاپتان در برش های هیدروکربنی، از سبک ترین برش های هیدروکربنی تا سنگین ترین برش های هیدروکربنی. همچنین از گاز متان تا نفت خام ، میتوان میتوان رد پای مرکاپتان ها را مشاهده کرد. با توجه به خواص های مطلوب مرکاپتان ها ٌ سعی میگردد در اولین فرایند های پالایش ، مرکاپتان ها را جداسازی و یا تبدیل کنند.
فرایند مراکس ( MERAX)
در صنعت نفت و گاز و پتروشیمی به فرایندی که طی آن مرکاپتان ها را از خوراک اصلی جداسازی یا تصفیه میکنند ، مراکس گفته میشود
طی فرایند مراکس به وسیله حضور کاتالیست مراکس ، مراکاپتان ها با اکسیژن واکنش داده و به RSH به RSSR یا دی سولفید تبدیل میگردد. دی سولفید ها ترکیباتی هستند که خواص نامطلوب مراکاپتان ها را ندارند.
شرکت مراکس آمریکا تولید کننده کاتالیست مراکس می باشد.
شرکت اکسنس AXENS تولید کننده کاتالیست اکسنس می باشد.
شرکت تاتارستانی در شهر کازان ، تولید کننده کاتالیست ایوکاز IVKAX می باشد.
همچنین شرکت کاسپین شیمی منطقه آزاد انزلی این افتخار را دارد کاتالیست مرکاز MERKAZ برای فرایند مرکاس را به صنایع مختلف ارائه دهد
روش DMD و یا Serox
اولین واحد صنعتی که با استفاده از کاتالیست ایوکاز از نرمال پنتان مرکاپتان زدایی شد در روسیه سال 1974 را اندازی شده بود.
مزایای فرایند DMD
فرایندDMD در مقایسه با فرایندهای مشابه تفاوت ها و مزایای قابل ملاحظه ای دارند که با توجه به بومی سازی آن مزایای کاتالیست مرکاز (Merkaz) در ذیل ارائه میگردد
الف ) در فرایند DMD ، از کاتالیست هموژن ، پایدار و بسیار فعال Merkax استفاده می شوند.
ب ) فرایند DMD ، قادر به تصویه و تخصیص خوراک از چهار ترکیب گوگردی (H2s+RSH+Cos+CS2) در مرحله اول است . جهت حذف Cos و Cs2 افزودنی خاصی در مرحله استخراج استفاده می شود.
ج ) فرایند DMD بر مبنای فرایند serox یک واحد مصرف Sulfur alkaline water دارد ، فرایند DMD همراه با واحد serox به عنوان مجموعه ای که توانایی تصفیه خوراک هیدروکربنی سبک ترکیبات گوگردی سمی بدون تولید پساب خطرناک ، بدون خطرات زیست محیطی را دارد.
عبارتند از
الف ) DMD 1 به منظور مرکاپتان زدایی از نفت سفید ( kerosense استفاده می شود .
ب ) DMD 2 به منظور تولید ادورانت ( مرکاپتان خالص ) از LPG و نفتای سبک استفاده می شود.
ج ) DMD 3 برای مرکاپتان زدایی از پروپان و بوتان توصیه می شود.
د ) DMD 4 جهت مرکاپتان زدایی از برش های نفتا و بنزین کاربرد دارد.
1 – مرکاپتان سبک cos-D2s-Cs2 برای استخراج از خوراک در یک برج شستشوی اولیه و توسط محلول کاستیک از D2s و Cos,Cs2 جدا می شود. در این مرحله با استفاده (Extractor ) از خوراک جدا می شود.و مرکاپتان های سبک نیز در یک برج استخراج جداسازی می شود.
(IVKAS) MERKAZ